انواع هپاتیت به هفت ویروس هپاتیت شناخته شده  که دارای برچسب A ،B ،C ،D ،E ، F و G هستند،معرفی می شود.

هپاتیت و کبد

کبد یکی از مهمترین و بزرگترین غدد داخلی بدن است که وظایف مهمی از جمله دفع سموم، ساختن پروتئینهای حیاتی ، تنظیم مصرف قند خون ، سوخت و ساز چربیها و ساخت برخی هورمونهای ضروری را بر عهده دارد. اختلال در عملکرد این عضو، باعث بیماریهایی می شود که مهمترین آنها هپاتیت است.

هپاتیت یک بیماری شایع است که به علت التهاب کبد ایجاد می شود و به دو نوع حاد و مزمن تقسیم می گردد و در اثر انواع ویروس ها، داروها، الکل و جایگزینی بافت چربی و … در کبد ایجاد می شود . حداقل پنج ویروس می‌توانند عامل ایجاد آن شوند و سه مورد از شایع‌ترین ویروس‌های هپاتیت A، B و C هستند و ابتلا به هر یک از این سه مورد می‌تواند کشنده باشد.

یکی از انواع مهم هپاتیت های ویروسی، هپاتیت B می باشد. اهمیت هپاتیت  Bشیوع زیاد این بیماری و همچنین عوارض مهم کبدی و خارج کبدی است. در حال حاضر سه چهارم مردم دنیا در نواحی با شیوع بالای آلودگی هپاتیت B زندگی می کنند و حدود یک میلیون نفر در سال به علت عوارض حاد عفونت هپاتیت B و همچنین عوارض مزمن نظیر سیروز وC.C.H فوت مى کنند.

برنامه ریزی به منظور شناسایی ناقلین هپاتیت، انجام مراقبت های بهداشتی لازم جهت ممانعت از ابتلای دیگران، انجام آزمایش از نظر آلودگی به هپاتیت B در مادران باردار و اقدام به موقع در پیشگیری از آلودگی نوزاد مادر آلوده، موارد تماس با سوزن آلوده و …. از مواردی است که می تواند در کنار افزایش سطح آگاهی و تغییر نگرش و رفتارهای ناصحیح به مهار این بیماری در کشور منجر گردد.

هپاتیت A

هپاتیت A به‌وسیله‌ی عفونت ناشی از ویروس هپاتیت HAV) A) ایجاد می‌شود. این نوع هپاتیت اغلب توسط مصرف غذا یا آب آلوده به مدفوع فرد مبتلا به هپاتیت A منتقل می‌شود.

هپاتیت A معمولا با نوشیدن یا خوردن چیزی که به ویروس هپاتیت آلوده است، به وجود می آید. این نوع هپاتیت نسبت به انواع دیگر هپاتیت خطر کمتری دارد. و بیشتر مواقع خودش به مرور درمان می شود و کبد را دچار تورم طولانی مدت نخواهد کرد.با اینحال 20 درصد افرادی که به این نوع هپاتیت مبتلا می شوند، مجبورند در بیمارستان بستری شوند. برای پیشگیری از این نوع هپاتیت می توان واکسن زد.

هپاتیت B

هپاتیت B از طریق تماس با مایعات بدن عفونی مانند خون، ترشحات واژینال یا مایع منی حاوی ویروس هپاتیت HBV) B) منتقل می‌شود. استفاده از سرنگ مشترک، داشتن رابطه‌ی جنسی با فرد آلوده یا استفاده از تیغ مشترک خطر ابتلا به ویروس هپاتیت B را افزایش می‌دهد. CDC تخمین می‌زند که ۱٫۲ میلیون نفر در ایالات‌ متحده و ۳۵۰ میلیون نفر در سراسر جهان به این بیماری مزمن مبتلا باشند.

این نوع هپاتیت به روش های مختلفی به وجود می آید. از رابطه جنسی با فرد مبتلا گرفته تا استفاده از سرنگ مشترک میان معتادان به مواد مخدر. ویروس این نوع هپاتیت می تواند از مادر به نوزاد، هنگام تولد و یا حتی زمان جنینی، منتقل شود. بیشتر بزرگسالان مبتلا، درمان می شوند اما برخی از آنها به صورت حامل باقی می مانند. بدین منظور که با وجود اینکه علائم هپاتیت در آنها از بین رفته، می توانند دیگران را مبتلا کنند.

هپاتیت C

این نوع هپاتیت در اثر تماس با خون یا سرنگ های آلوده منتقل می شود. همچنین سوزن های آلوده هنگام خالکوبی نیز می توانند هپاتیت C به وجود آورند. گاهی اوقات بیماران مبتلا به این نوع هپاتیت ممکن است علایمی نداشته باشند یا علایم بسیار ملایم باشند. اما هپاتیت C در برخی موارد منجر به سیروز کبدی می شود. در این بیماری کبد دچار التهاب شدید می شود. این نوع هپاتیت هرسال جان بیش از 16000 نفر را در ایالات متحده می گیرد و حدود 85 درصد از مبتلایان به بیماری مزمن کبدی مبتلا می شوند.

هپاتیت C از ویروس هپاتیت HCV) C) به‌وجود می‌آید. هپاتیت C از طریق تماس مستقیم با مایعات بدن آلوده و معمولا از طریق استفاده از سرنگ مشترک و تماس جنسی منتقل می‌شود. HCV یکی از رایج‌ترین عفونت‌های ویروسی منتقله از راه خون در ایالات‌ متحده است. تقریبا ۲٫۷ تا ۳٫۹ میلیون آمریکایی درحال‌حاضر به این عفونت مزمن مبتلا هستند.

هپاتیت D

هپاتیت D که هپاتیت دلتا نیز نامیده می‌شود، یک بیماری جدی کبدی است که ویروس هپاتیت HDV) D) آن را به‌وجود می‌آورد. HDV از طریق تماس مستقیم با خون آلوده گسترش می‌یابد و نوع نادری از هپاتیت است که فقط به‌همراه عفونت هپاتیت B اتفاق می‌افتد. ویروس هپاتیت D نمی‌تواند بدون حضور هپاتیت B تکثیر شود. این بیماری در ایالات‌ متحده، بسیار کمیاب است.

این هپاتیت در افرادی که مبتلا به هپاتیت B هستند، رخ می دهد و وضعیت بیماری آنها را بدتر می کند. این هپاتیت هم از مادر به نوزاد و هم از راه ارتباط جنسی منتقل می شود.

هپاتیت E

هپاتیت E، یک بیماری منتقله از طریق آب است که توسط ویروس هپاتیت HEV) E) ایجاد می‌شود. هپاتیت E عمدتا در مناطقی که فاقد سیستم فاضلاب بهداشتی و اصولی هستند، دیده می‌شود و معمولا به‌خاطر قورت‌ دادن ماده‌ی مدفوعی که منبع آب را آلوده کرده است به‌وجود می‌آید. این بیماری در ایالات‌ متحده شایع نیست. بااین‌حال باتوجه به CDC، مواردی از هپاتیت E در خاورمیانه، آسیا، آمریکای مرکزی و آفریقا گزارش شده است.

هپاتیت F

محققان بنا بر بررسی هایشان، احتمال وجود ویروسی را می دهند که فرد را به هپاتیت مبتلا می کند. این ویروس از هیچ یک از ویروس های شناخته شده نبوده و البته تحقیقات بیشتری لازم است تا وجود آن کاملا ثابت شود.

هپاتیت G

بررسی هایی نشان داده است که این نوع عفونت از طریق انتقال خون و تزریق منتقل می شود. این نوع هپاتیت نسبتا ملایم است و معمولا میان افرادی که دریافت کننده خون هستند، دیده می شود. گاهی اوقات این نوع هپاتیت به همراه هپاتیت C در فرد مبتلا مشاهده می شود.

این نوع هپاتیت بیشتر در آسیا، مکزیک، هند و آفریقا رخ می دهد و مانند هپاتیت A با خوردن و نوشیدن مواد غذایی آلوده به ویروس به وجود می آید.

بزرگسالانی که ریسک بالایی برای عفونت هپاتیت B  دارند

-افراد دارای همسر آلوده یا عضو خانواده آلوده

-افراد مبتلا به اعتیاد تزریقی

-افرادی که رفتار جنسی پرخطر دارند

-کسانی که بیماری مزمن کبدی یا کلیوی دارند

-افراد مبتلا به ایدز

-افراد دارای اختلالات انعقادی خون مثل بیماران هموفیلی که فاکتورهای انعقادی دریافت می کنند.

-افرادی که در زندانها و مراکز نگهداری از افراد ناتوان  و عقب مانده کار می کنند.

علائم و نشانه‌های هپاتیت حاد عبارتند از

-تغییر رنگ پوست و چشم‌ها به زردی (یرقان)

-پر رنگی ادرار (تیره شدن ادرار)

-بی‌رنگ شدن مدفوع (سفید شدن رنگ مدفوع)

-تهوع، استفراغ

-بی‌اشتهایی

-خارش بدن

-خستگی، بی‌حالی و کاهش توانایی در انجام فعالیت‌های روزانه

اکثر مبتلایان به هپاتیت B مزمن، دچار عوارض آن نمی‌شوند اما 10 تا 15 درصد ممکن است دچار عوارض شامل سیروز کبدی، نارسایی کبد و سرطان کبد شوند.

رژیم غذایی خاصی در این بیماری توصیه نمی شود؛ اگرچه مصرف میوه‌ها و سبزیجات و محدود کردن مصرف قند و چربی مفید است؛  پیشگیری از این بیماری با واکسن امکانپذیر است؛ این واکسن در سه مرحله تزریق می‌شود و حتی در دوران بارداری و شیردهی نیز واکسن این بیماری قابل تزریق است؛ واکسن به مدت 15 سال بدون نیاز به آزمایش قادر به ایجاد ایمنی خواهد بود.

علل هپاتیت غیرعفونی

الکل و سموم دیگر

مصرف بیش‌ازحد الکل می‌تواند باعث آسیب و التهاب کبد شود که گاهی به آن هپاتیت الکلی نیز می‌گویند. الکل به‌طور مستقیم به سلول‌های کبد صدمه می‌زند و به‌مرور زمان می‌تواند باعث آسیب دائمی شود و حتی به نارسایی و سیروز کبدی – ضخامت و زخم شدن کبد – منجر شود.

سایر علل سمی هپاتیت عبارت‌اند از مصرف بیش‌ازحد یا اُوردوز داروها و قرارگیری در معرض سموم.

پاسخ سیستم خودایمنی

در برخی موارد، سیستم ایمنی، کبد را به‌عنوان عاملی بیگانه و مضر اشتباه می‌گیرد و به آن حمله می‌کند. این باعث التهابی مداوم می‌شود که می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و اغلب مانع عملکرد درست کبد می‌شود. این وضعیت در زنان، سه برابر شایع‌تر از مردان است.

درمان انواع هپاتیت

هپاتیت A

هپاتیت A معمولا به درمان نیاز ندارد، چون یک بیماری کوتاه‌مدت است. اگر علائم آن ناراحتی زیادی ایجاد کنند، ممکن است به شما توصیه شود که در رختخواب بمانید و استراحت کنید. اگر به استفراغ یا اسهال دچار شدید، دستورات پزشک‌تان را در زمینه‌ی تغذیه و آبرسانی به بدن‌تان کاملا رعایت کنید. واکسن هپاتیت A برای پیشگیری از این عفونت موجود است. اکثر کودکان بین سنین ۱۲ و ۱۸ ماهگی واکسیناسیون را آغاز می‌کنند. واکسن هپاتیت A شامل دو واکسن است. این واکسن برای بزرگسالان نیز موجود است و می‌تواند با واکسن هپاتیت B ترکیب شود.

هپاتیت B

هپاتیت B حاد به درمان خاصی نیاز ندارد.

هپاتیت B مزمن با داروهای ضدویروسی درمان می‌شود. این شکل از درمان می‌تواند پرهزینه باشد، چون باید برای چندین ماه یا سال ادامه یابد. همچنین درمان هپاتیت B مزمن، مستلزم نظارت و ارزیابی‌های پزشکی منظم است تا مشخص شود که آیا ویروس به درمان پاسخ می‌دهد یا نه.

هپاتیت B با واکسیناسیون پیشگیری می‌شود. CDC واکسیناسیون هپاتیت B را برای همه‌ی نوزادان توصیه می‌کند. واکسیناسیون هپاتیت B شامل سه واکسن است که معمولا درطول ۶ ماه اول تولد کودک با فواصل مشخصی تزریق می‌شوند. همچنین این واکسن برای همه‌ی کارکنان خدمات بهداشتی و درمانی نیز توصیه می‌شود.

هپاتیت C

برای درمان هپاتیت C مزمن و حاد از داروهای ضدویروسی استفاده می‌شود. افرادی که به هپاتیت C مزمن مبتلا هستند، معمولا با ترکیبی از درمان‌های دارویی ضدویروسی معالجه می‌شوند. همچنین ممکن است برای تعیین بهترین شکل درمان، به انجام آزمایش‌های بیشتری نیاز باشد. افرادی که در نتیجه‌ی هپاتیت C مزمن به سیروز کبدی (التهاب و زخم در کبد) یا بیماری کبد دچار می‌شوند، ممکن است در آینده به پیوند کبد نیاز پیدا کنند.

درمان هپاتیت C شامل ترکیبی از داروهای ضد ویروسی، مانند آلفا اینترفرون “alpha interferon” و ریباویرین “ribavirin” است. با این حال فقط در حدود نیمی از افراد دریافت کننده این داروها به بیماری پاسخ مثبت نشان می‌دهند. سایر داروهای ضد ویروسی مانند بوکسپیروایر “boceprevir” و تلاپرویر “telaprevir” همراه با اینترفرون “interferon” و ریباویرین “ribavirin” نیز در بیمارانی که به نوعی هپاتیت C آلوده به ژنوتیپ “genotype” مبتلا هستند قابل استفاده است. به طور معمول این روش درمانی برای بیمارانی اختصاص داده می‌شود که ترکیب اینترفرون و ریباویرین به تنهایی بر روی آن‌ها بی‌ تاثیر است. با رعایت و اجتناب از فرآورده‌های خونی غیر ایمن، عدم استفاده از سوزن مشترک، اجتناب از رابطه جنسی محافظت نشده و احتیاط هنگام تاتو زدن یا سوراخ کردن بدن از ابتلا به هپاتیت سی جلوگیری می‌گردد. در سال 2012 واکسن کشف شده جهت محافظت در برابر انواع HCV ژنتیکی گزارش شده است که نتایج این واکسن در آزمایشات بالینی اولیه موفق بوده است.

درحال‌حاضر هیچ واکسیناسیونی برای هپاتیت C وجود ندارد.

هپاتیت D

درحال‌حاضر هیچ داروی ضدویروسی برای درمان هپاتیت D وجود ندارد. براساس مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۳، دارویی به‌نام آلفا‌اینترفرون می‌تواند برای درمان هپاتیت D به‌کار رود اما تنها در ۲۵ تا ۳۰ درصد از بیماران مؤثر است. با دریافت واکسیناسیون هپاتیت B می‌توان از ابتلا به هپاتیت D جلوگیری کرد، چون برای گسترش هپاتیت D فرد باید حتما به عفونت هپاتیت B آلوده باشد.

هپاتیت E

درحال‌حاضر هیچ درمان دارویی خاصی برای هپاتیت E وجود ندارد. ازآنجاکه این عفونت اغلب حاد است، معمولا به‌خودی‌خود برطرف می‌شود. به افراد مبتلا به این نوع عفونت اغلب توصیه می‌شود که به‌قدر کافی استراحت کنند، مقدار زیادی مایعات مصرف کنند، مواد مغذی کافی دریافت کنند و از مصرف الکل اجتناب نمایند. بااین‌حال زنانی که در دوران بارداری قرار دارند و به این عفونت مبتلا هستند، به نظارت و مراقبت دقیق نیاز دارند.