روز دامپزشکی
روز دامپزشکی یک رویداد ملی در تاریخ 14 مهر
روز دامپزشکی یک روز ملی است که باید از دام پزشکهای عزیز ممنون باشیم که با دقت و وسواس نقش اصلی در تأمین خوراک سالم برای جامعه را دارند و به حیوانات خانگی دوست داشتنی ما رسیدگی پزشکی میکنند.
تاریخچه روز ملی دامپزشکی
در قانون سازمان دامپزشکی کلمه دام به حیوانات اهلی، طیور، ماهی، زنبور عسل، کرم ابریشم، حیوانات آزمایشگاهی و حیوانات باغ وحش اطلاق میشود.
همزمان با رواج اهلی کردن حیوانات توجه به دامپزشکی اهمیت بیشتری یافت. .
در ایران باستان ۱۴ هر ماه “گوش روز” (فرشتهی نگهدار چهارپایان و جانوران سودمند) میگفتند. اولین مدرسه دامپزشکی دنیا در تاریخ ۱۰ ژانویه ۱۷۶۲ افتتاح شد.
در ایران سال ۱۳۱۱ بنای دانشکده دامپزشکی ابتدا به صورت مدرسه و بعداً دانشکده گذارده شد. در سالهای اخیر دانشکدههای متعددی با ایجاد رشتههای تخصصی به توسعه این رشته کمک کردهاند.
در سال ۱۳۶۹ خورشیدی به دنبال تلاش برای اختصاص روزی به نام روز دامپزشکی، دکتر حسن تاج بخش روز ۱۴ مهر را به یاد (گوش روز) که در ایران باستان روز مبارکی بوده پیشنهاد کردند که مورد موافقت همه قرار گرفته و تائید شد.
در تشکیلات وزارت جهاد کشاورزی سازمان دامپزشکی به عنوان سازمانی مستقل وابسته به آن وزارت شناخته شده است. رئیس این سازمان مستقیماً تحت نظارت وزیر به انجام وظیفه میپردازد.
از جمله وظایف این سازمان، شناسایی مناطق و منابع آلوده، راه سرایت و انتشار بیماری ها و مبارزه با بیماریهای همهگیر و قرنطینهای دام … است. تا به امروز حدود ۴۹ درصد از بیماری های موجود در جهان بین انسان و دام مشترک است.
دامپزشکی صرفاً به معنای درمان یک بیماری در دام نیست، بلکه این رشته نقش مؤثری در بهداشت عمومی و ارتقای سلامت جامعه دارد و با فقدان دامپزشکی، بدون شک بخشی از سلامت جامعه به خطر خواهد افتاد.
دامپزشکی کهن در ایران
اعتقاد بر این است که توسعه دامپزشکی در ایران باستان از زمان امپراتوری ساسانیان (224–651) آغاز شده است. شفادهندگان از داروهای ویژه گیاهان دارویی برای درمان بیماری های دام استفاده می کردند. همچنین شواهدی از اقدامات بدوی جراحی وجود دارد.
در سفرنامه فیثاغورث در مورد زرتشت و آئین او نکته جالبی وجود دارد و آن نکته این است که زرتشت از فن دامپزشکی و درمان حیوانات اطلاع داشتهاست که در کتاب اوستا میتوان نکات متعددی درباره پرورش حیوانات و روش درمان بیماریهای دام مشاهده کرد. در این کتاب برای اولین بار به طبقهبندی حیوانات برمی خوریم. مسئولیت پرورش و درمان بیماریهای حیواناتی چون اسب، گاو، گوسفند، شتر، سگ، و پرندگان به عهده دامپزشکان بودهاست و دامپزشکان بدین جهت دارای مقامی ارجمند و با ارزش بودهاند.
علاوه بر این چون اسب در ارتش ایران باستان نقش بسیار ارزنده و مهمی داشتهاست، لذا دامپزشکانی که عهده دار تربیت و پرورش و همچنین درمان بیماریهای آنها بودهاند، دارای مقامی بسیار والا بودهاند. چنانکه رئیس اداره دامپزشکی ارتش در زمان داریوش دارای مقام سپهبدی و فرماندهی دسته سواره نظام بودهاست. فن دامپزشکی در حدود ۵۰۰ سال بعد از میلاد مسیح در ایران به صورت علمی و کلاسیک در آمدهاست.
تاریخچه دامپزشکی مدرن در ایران
در سال ۱۲۹۰ خورشیدی به همراه افسران سوئدی دو دکتر دامپزشک هم به ایران آمدند. این دو نفر به همراه دامپزشکان مدرسه دامپزشکی را جهت تربیت کادر موردنیاز ارتش تأسیس کردند. دانشکده دامپزشکی در ابتدا زیر نظر وزارت کشاورزی قرار داشت ولی پس از آن زیرمجموعه دانشگاه تهران شد. در سال ۱۳۰۴ بیماری همهگیری طاعون گاوی در ایران شیوع یافت به همین دلیل ادارهای با عنوان سازمان دفع آفات حیوانی از سوی وزارت کشاورزی تأسیس شد. این اداره تحت نظارت مؤسسه پاستور بود و در سال ۱۳۰۵ این سازمان به وزارت فلاحت منتقل شد. در نهایت در سال ۱۳۶۸ بر اساس تصویب مجلس شورای اسلامی، سازمان دامپزشکی از وزارت کشاورزی جدا و به وزارت جهاد سازندگی منتقل شد.
در ایران مدرن ، دامپزشکی توسط وزارت جهاد کشاورزی ایران تنظیم می شود. دامپزشکان در تعدادی از موسسات آموزشی دولتی و خصوصی آموزش می بینند.
شعار روز دامپزشکی
دام سالم؛ غذای سالم و انسان سالم
تاریخچه دامپزشکی در جهان
علم دامپزشکی با عبور انسان نخستین از حالت شکارچی به کشاورز متولد شد. همزمان با رواج اهلی کردن حیوانات، دامپزشکی اهمیت بیشتری یافت. در لوح حمورابی (۲۲۰۰ سال قبل از میلاد) ارزش کار فردی که به معالجه گاو و سایر حیوانات میپرداخته تعیین نمودهاست. بعد از سقوط امپراطوری روم و تا حدود قرن سیزدهم میلادی، اسناد کلی راجع به دامپزشکی وجود دارد. در قرون وسطی و اعراب اطلاعاتی را در مورد دامپزشکی از هند و ایران کسب نمودند. کلود بورگلا (۱۷۷۹ – ۱۷۰۲) مطالعات فراوانی بر روی اسب انجام داد و دائرهالمعارف جالبی راجع به آن به رشته تحریر در آورد.
بورگلا با همکاری آلمبرت، مالشرب، ولتر، دیدرو و تورگو اولین مدرسه دامپزشکی را در شهر لیون فرانسه تاسیس نمودند. با موافقت لوئی پانزدهم، شورای دولتی پادشاهی قانون تاسیس مدارس دامپزشکی را در تاریخ ۴ اوت ۱۷۶۱ تصویب نمود و در تاریخ ۱۰ ژانویه ۱۷۶۲ اولین مدرسه دامپزشکی در دنیا افتتاح شد. دامپزشکی همگام با پزشکی پیشرفت نموده و روشها و تکنیکهای مورد استفاده خود را بصورت مشترک با آن بدست آوردهاست. دامپزشکی در واقع در تقاطع راه پزشکی و کشاورزی قرار گرفته و در روابط میان انسان و حیوان نقش مهمی را ایفا میکند.
روز جهانی دامپزشکی و شعار سال 2020
۲۵ آوریل «روز جهانی دامپزشکی» است و هر ساله توسط انجمن جهانی دامپزشکی گرامی داشته میشود و مهمترین اهداف حرفه دامپزشکی مورد بحث و ارزیابی قرار میگیرد .
روز ۲۵ آوریل توسط سازمان بهداشت جهانی (OIE) و انجمن دامپزشکی جهانی (WVA) ، به منظور افزایش سطح آگاهی عمومی در رابطه با اهداف و نقش مهم دامپزشکی در جهان، به عنوان «روز جهانی دامپزشکی» نامگذاری شده است .
هر ساله، OIE و WVA یک عنوان موضوع را برای روز جهانی دامپزشکی به عنوان شعار آن سال انتخاب کرده و اعلام میدارند. امسال یعنی سال 2020 میلادی، تمرکز اصلی بر محافظت از محیط زیست برای بهبود سلامت حیوانات و انسان است که نه تنها بر اهمیت پرورش اصولی و سلامت حیوانات، بلکه در نقش محافظت از محیط زیست در سلامت و بهبود زندگی حیوانات و انسانها تاکید میکند .
البته به نظر میرسد در سال جاری به دلیل شیوع بیماری کووید -19 در بسیاری از نقاط جهان و درگیری شدید اذهان عمومی به این موضوع و محدودیت شدید در برگزاری هرگونه گردهمایی و برنامه حضوری، برنامه خاصی برای این روز تدارک دیده نشده است .
دامپزشکی چیست
دامپزشکی دانشی تجربی است که به شناخت، درمان و پیشگیری بیماری های حیوانات به غیر از انسان (non-human animals) میپردازد. دامپزشکی دانشی کهن است و در ایران قدیم از دامپزشک به عنوان بیطار یاد میشده است.
معرفی رشته دامپزشکی
طول تحصیل رشته دامپزشکی مانند رشتههای داروسازی و دندانپزشکی ۶ ساله است. این رشته جز رشتههای زیرگروه ۱ تجربی است. دامپزشکها میتوانند در وزارت بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان تحقیقات کشاورزی و سازمان دامپزشکی مشغول به کار شوند. آنها حتی میتوانند با گرفتن مجوز به تأسیس مطب دامپزشکی، داروخانه دامپزشکی، آزمایشگاه تشخیص طبی دامپزشکی و مرکز واکسیناسیون دام و طیور بپردازند.
وظایف سازمان دامپزشکی
از جمله وظایف سازمان دامپزشکی، بررسی بیماری های دامی، شناسایی مناطق و منابع آلوده و راه سرایت و طرز انتشار بیماری ها، تامین بهداشت دام کشور از طریق پیشگیری و مبارزه با بیماریهای همهگیر و قرنطینهای دام و همکاری با وزارت بهداشت در امر مبارزه با بیماری های مشترک انسان و دام است.
حدود 49 درصد از بیماری های موجود در جهان بین انسان و دام مشترک است که با برنامه مدون برای واکسیناسیون دام ها، معدوم کردن دام های بیمار و نیز کنترل مرزهای جغرافیایی میتوان تا حد زیادی از شیوع این نوع بیماریها جلوگیری کرد. از جمله بیماریهای مشترک بین انسان و دام، تب مالت، سل، هاری، مشمشه (بیماری مشترک بین انسان و اسب)، تب خونریزیدهنده کریمه کنگو و آنفلوانزای فوق حاد پرندگان است.
نظرات کاربران
نظرات و پیشنهادات خود را در ارتباط با خدمات عرفان سلامت با ما در میان بگذارید .