روز جهانی یائسگی
روز جهانی یائسگی یک شنبه 27 مهر 1399 برابر با 18 اکتبر 2020 می باشد.
یائسگی شرایطی است که اکثر زنان در فرایند طبیعی پیر شدن تجربه میکنند. یکشنبه ۱۸ اکتبر، روز جهانی یائسگی در سراسر جهان، فرصتی برای آگاهیافزایی درباره اثرات یائسگی بر زندگی روزمره زنان است.
اهداف روز جهانی یائسگی
هدف این روز بالا بردن آگاهی از وضعیت سلامتی جسمی، جنسی، احساسی، روحی و اجتماعی زنان در دوران میانسالی و بعد از یائسگی است.. ابتلا به پوکی استخوان یک علت عمده ناتوانی در زنان مسن است و یک پنجم زنانی که دچار شکستگی های ناشی از پوکی استخوان می شوند به دلیل عوارض ناشی از این شکستگی ها از بین می روند و از دوران یائسگی این بیماری شیوع فراوانی می یابد.. یائسگی در پی برخی از درمانهای مختلف پزشکی، مانند شیمیدرمانی، پرتودرمانی، تخمدانبرداری (برداشتن یک یا هر دو تخمدان از طریق جراحی) و درمان سرطان سینه هم میتواند رخ دهد.
تاریخ ۱۸ اکتبر (۲7 مهر) به نام روز جهانی یائسگی (World Menopause Day) نامگذاری شده است. یائسگی به معنای قطع قاعدگی به مدت ۱۲ ماه متوالی است. در حالی که سن متوسط برای یائسگی طبیعی ۵۱ سال درنظر گرفته شده است، برخی اوقات بر اثر بیماری، عوامل ژنتیکی و جراحی، یائسگی زودتر از موعد اتفاق میافتد.
یائسگی و علت آن
یائسگی فرایندی طبیعی در زنان است و وقتی رخ میدهد که دیگر عادات ماهانه نداشته باشند و نتوانند بهطور طبیعی باردار شوند.
طبق اعلام سازمان بهداشت زنان که شعبه امور بیماران انجمن یائسگی بریتانیا است، این فرایند هنگامی رخ میدهد که ترازهای هورمونی در بدن زن دستخوش تغییر شود.
سازمان بهداشت زنان میگوید: «قابلیت ماهانه ایجاد تخمک در دوران باروری زنان به آزاد شدن سه هورمون تولید مثل بستگی دارد (استرادیول، اوسترون و اوستریول) که به مجموع آنها استروژن گفته میشود. سن زنان که بیشتر میشود، از میزان ذخیره تخمک در تخمدان کاسته میشود و قابلیت بارداری در آنها کاهش مییابد. در این دوره، استروژن کمتری تولید میشود و رفتار بدن تغییر مییابد».
به گفته سازمان ملی خدمات بهداشت، یائسگی زودرس برخی از زنان «دلیل روشنی» ندارد.
یائسگی در پی برخی از درمانهای مختلف پزشکی، مانند شیمیدرمانی، پرتودرمانی، تخمدانبرداری (برداشتن یک یا هر دو تخمدان از طریق جراحی) و درمان سرطان سینه هم میتواند رخ دهد.
زنان در چه سنی یائسه میشوند
زنان به طور معمول در سنین ۴۵ تا ۵۵ سالگی یائسه میشوند و میانگین سن یائسگی در بریتانیا ۵۱ سال است.
طبق اعلام دانشکده سلطنتی بیماریهای زنان و زایمان (رکوگ)، اگر زنی در سن زیر ۴۰ سالگی دچار یائسگی شود، دچار یائسگی زودرس شده است. حدود یک درصد زنان دچار یائسگی زودرس میشوند.
علائم یائسگی چیست
نشانههای یائسگی در عرض چند ماه نمایان میشوند، اما طبق اعلام «رکوگ»، زنی که به مدت ۱۲ ماه «پریود» نشده باشد، دچار یائسگی شده است.
نشانههای یائسگی برای تمام زنان یکسان نیست، اما این فرایند نشانگانهای مشترکی دارد که عبارتند از:
گُر گرفتن
بیخوابی
خشکی مهبل
کاهش میل جنسی
افسردگی
اضطراب
عرق کردن در شب
ناراحتی در هنگام آمیزش جنسی
مشکل در تمرکز کردن
مشکلات حافظهای
به گفته رکوگ، زنان ممکن است قبل از یائسگی دچار «پیشیائسگی» شوند که مرحله مقدماتی یائسگی است.
افرادی که دچار پیشیائسگی میشوند، ممکن است همان نشانههای فوق به مدت چهار یا پنج سال در آنها بروز کند.
به گفته سازمان ملی خدمات بهداشت، نشانههای یائسگی ممکن است تا حدود چهار سال بعد از آخرین پریود زنان تداوم یابد، و در برخی موارد ممکن است این دوران بیشتر طول بکشد.
چگونه میتوان نشانههای یائسگی را برطرف کرد
اگر نشانههای یائسگی در زنی شدید باشد، باید طبق تجویز دکتر عمومی به «هورموندرمانی»(HRT) اقدام کند.
در هورموندرمانی، کمبود استروژن را از طریق مصرف قرص، جذب از طریق چسبانههای پوستی، ژل و کاشتینه (ایمپلنت) جبران میکنند تا نشانههای یائسگی برطرف شود.
در ماه سپتامبر در خبرها آمده بود که شماری از زنان که به تازگی در هورموندرمانی کوتاهی کرده بودند، دچار بیماریهای روانی شدید شدند.
زنانی که در روند یائسگی قرار دارند، ممکن است به درمانهای رفتارشناختی نیز نیاز پیدا کنند.
زنانی که دچار خشکی مهبل میشوند، باید از کرم استروژن مهبلی، مالیدنیها یا مرطوبکنندهها استفاده کنند.
پزشک عمومی ممکن است برای رفع نشانههای یائسگی به بیمار توصیه کند از سبک زندگی سالم پیروی کند، و چنانچه خود بیمار از قبل چنین اقداماتی نکرده باشد، او را به ورزش کردن منظم و رعایت پرهیز غذایی متوازنی ترغیب کند.
اگر نشانههای یائسگی برطرف نشود، پزشک عمومی بیمار را به متخصص یائسگی معرفی میکند تا راهنماییهای بیشتری دریافت کند.
تغذیه در دوران یائسگی
یائسگی یکی از مراحل طبیعی زندگی زنان است که از سن ۴۵ سالگی به بعد تخمدان ها به میزان کمتری هورمون های زنانه، به خصوص استروژن را ترشح کرده و سبب بروز علائم یائسگی میشوند.
گر گرفتگی که حدود ۷۵ درصد زنان تجربه می کنند، تپش قلب، تعریق، اضطراب و بی خوابی از علایم شروع دوران یائسگی است و بعد از این دوران خطر ابتلا به مشکلاتی از جمله پوکی استخوان، بیماریهای قلبی و عروقی، بیاختیاری ادرار، کم شدن ترشحات زنانه و افسردگی افزایش مییابد.
ابتلا به پوکی استخوان یک علت عمده ناتوانی در زنان مسن است و یک پنجم زنانی که دچار شکستگی های ناشی از پوکی استخوان می شوند به دلیل عوارض ناشی از این شکستگی ها از بین می روند و از دوران یائسگی این بیماری شیوع فراوانی می یابد و لازم است زنان در سنین جوانی ورزش را فراموش نکنند و حتما فعالیت های هوازی مانند پیاده روی و دوچرخه سواری داشته باشند.
با توجه به اینکه گر گرفتگی از عوارض مهم یائسگی است، زنان باید از نوشیدن قهوه و چای و ادویههای تند پرهیز کرده و ورزش کنند زیرا نرمش و حرکات بدنی باعث میشوند که مواد غذایی اضافی به شکل چربی در بدن ذخیره نشوند و به ماهیچهها منتقل شوند.
برای سوخت چربی اضافی در بدن ورزش هایی مانند پیادهروی طولانی، شنا و دوچرخه سواری که بطور منظم انجام شود و ورزش های سنگینتر برای افزایش قدرت ماهیچهها مناسب بوده و برای زنان در دوران یائسگی ضروری هستند.
مصرف غذاهایی که مقدار زیادی کلسیم دارند، مانند لبنیات یا سبزیهایی که برگشان تیره است، مکمل ویتامین D مصرف کنند، سیگار نکشند و برای جلوگیری از کاهش تراکم استخوان، داروهایی وجود دارند که میتوان برای مصرف آن با پزشک مشورت کرد.
زنان باید غذاهای پرچرب را کاهش دهند، چربی باید ۳۰ درصد کالری رژیم یا کمتر از آن را تامین کند، همچنین چربی اشباع به کمتر از ۱۰ درصد کالری محدود شود چربی اشباع، کلسترول و خطر بیماری قلبی را افزایش می دهد و چربی اشباع در گوشت های چرب، شیر، بستنی و پنیر یافت می شود.
غذاهای گیاهی در بدن مثل شکل ضعیف استروژن عمل می کند، ممکن است به بهبود علائم یائسگی کمک کند و برای تسکین گرگرفتگی و عرق شبانه محصولات سویا استفاده شود.
زنان در سنین یائسگی باید آهن مصرف کنند، خوردن حداقل سه واحد از منابع غنی از آهن در روز که در گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخم مرغ، سبزیجات برگ سبز، مغزها ودانه های غنی شده موجود بوده، لازم است.
نظرات کاربران
نظرات و پیشنهادات خود را در ارتباط با خدمات عرفان سلامت با ما در میان بگذارید .